Bocce Petank Sahamız Hazırdır
Öğrencilerimize yeni bir spor alanı ve yeni bir spor baranşı imkanı kazandırmanın sevinci içindeyiz. Malzemelerin temininden resimlerle güzelleştirilmesine emeği geçen bütün öğretmen ve öğrencilerimiz teşekkür ederiz.
Rekreasyon etkinliği olarak ta yaygın biçimde oynanan bir spor olan Petank, Akdeniz Oyunları ve Dünya Spor Oyunları gibi önemli organizasyonlarda da yer almaktadır. Uluslararası Federasyonu (FIPJP) 1958 yılında kurulmuştur. 4m X 15 m boyutlarında kum, çakıl, toprak, çim türü zeminlerde, 70 - 78 mm çapında metal toplarla, tekler, çiftler veya üçler kategorilerinde oynanır. Ayrıca tanımlanmış zor hedeflerin vurulması suretiyle oynanan vurma oyunu (Altın Nokta) vardır. Dünyada çok yaygın bir sistem olan Petank oyunu, ülkemizde de hızla yaygınlaşmaktadır.
NASIL OYNANIR
Petank Yarışma Talimatı
Genel Kurallar
Madde 1- Takım oluşumu:
Petank;
- 3 oyuncunun 3 oyuncuya karşı (üçlü),
- 2 oyuncunun 2 oyuncuya karşı (ikili) ve
- 1 oyuncunun 1 oyuncuya karşı (tekli)
oynadığı bir spordur.
Her oyuncu; üçlüde; iki adet
İkili ve teklide ise, üç adet petank topu kullanır.
Oyun başka şekilde oynanmaz.
Ayrıca oyuncuların teker teker oynadığı ve takım yarışmalarında takımı sadece bir oyuncunun temsil ettiği, özel oluşturulmuş sahada belirli hedeflere yapılan seri atışlar şeklinde oynanan 'Altın Nokta' oyunu vardır. Bu oyunun kuralları talimat ekinde açıklanmıştır.
Kullanılan toplar:
Madde 2a- Petank, F.I.P.J.P. tarafından onaylanmış bulunan ve aşağıdaki kriterlere uyması zorunlu olan petank topları ile oynanır:
a) Metalden imal edilmiş olmaları,
b) Çaplarının en az 7,05 cm ile 8 cm arasında olması;
c) Ağırlıklarının en az 650 gram ve en çok 800 gram olması ve imalatçı markasının ve ağırlığın, bunlar üzerine basılmış ve gözle görülür olması (federasyon gerekli görmesi halinde, özellikle küçük yaş grupları için, daha küçük ve hafif toplar veya rekreasyon toplarıyla da oynanmasına izin verebilir),
d) Topların ağırlıkların arttırılmaması veya azaltılmaması, bozulmaması ve bunlardan düzeltme - modifikasyon yapılmaması gerekir.
Petank toplarına, imalatçı tarafından verilen sertliğin değiştirilmesi için yeniden sertlik verilmesi (bunların yeniden ısıtılması) özellikle yasaktır.
Bununla beraber, oyuncu isimleri veya imzaları bu toplar üzerine işlenebilir ve imalat sırasında bunlar üzerine çeşitli logolar, imzalar ve kısa ibareler yazılabilir.
Madde 2b- Yukarıda (d) bendinde verilmiş bulunan şartları ihlalden suçlu bulunan oyuncu, takım arkadaşı (takım arkadaşları) ile birlikte, yarışmadan hemen diskalifiye edilir.
"Sert imal edildiği" beyan edilen petank topları ile ilgili olarak oyuncu, ilgili federasyon Disiplin Kurulu tarafından cezalandırılır ve lisansı TBBDF Disiplin Talimatı uyarınca belirlenmiş bir süre için geri alınır.
Petank topunun aşınmış olması veya petank topunda (sert imal edilme dışında) imalat hatasının bulunması ve muayene makamından geçmemesi veya Petank topunun yukarıdaki a, b veya c bentlerine uymaması halinde, oyuncunun bu topu değiştirmesi zorunlu olup, oyuncu, komple top setini değiştirebilir.
Hakem veya jüri, her zaman içini herhangi bir oyuncuya ait topu kontrol edebilir.
Madde 2c- Misketler (jack/but/pallino) sadece tahtadan imal edilir. Çaplarının en az 25 mm ile en çok 35 mm arasında olması gerekir.
Misketlerin herhangi bir renk boya ile boyanması mümkündür.
Madde 3- Lisans:
Her oyuncu lisansını müsabakaya başlamadan önce hakem isteği veya itiraz halinde ibraz etmek üzere yanında bulundurması gerekir.
Madde 4- Topların veya misketin değiştirilmesi:
Oyuncuların aşağıdaki haller dışında topları ve misketi oyun sırasında değiştirmeleri yasaktır.
a) Petank topunun veya misketin, 5 dakika ile sınırlı bulunan arama zamanı sonunda bulunmaması.
b) Petank topunun veya misketin kırılması. Petank topunun veya misketin kırılması halinde, bunların büyük olan parçaları konum işaretlemesinde dikkate alınır. Ölçümden sonra, gerekli ise, kırılan petank topu veya misket aynı çapta veya kırılan parçaya benzer bir petank topu veya misket ile değiştirilir. İlgili oyuncu, izleyen oyun sonundan itibaren, komple yeni bir takım kullanabilir.
OYUN KURALLARI
Madde 5- Alan ölçüleri ve sayı:
Petank oyunu herhangi bir yerde oynanırsa da, organizatör komite veya hakem kararı ile, takımlardan, işaretlenmiş ve en az boyutu aşağıdaki ölçülerde olan yer üzerinde oynamaları istenebilir:
- Geçerli saha ölçüsü: Uzunluk 15 m, genişlik 4m. Federasyon ve organizasyon komitesi gerekmesi halinde 12 m X 3 m alanda yarışma yapılmasına izin verebilir.
Oyun 13 puan elde edilinceye kadar oynanır. Ligler, eleme maçları, seçme müsabakaları ve benzeri diğer faaliyetlerde organizasyon komitesince bu sayı 11'e veya daha düşük bir sayıya düşürülebilir.
Madde 6- Oyunun Başlaması – Atış çemberi:
Organizatör tarafından belirlenmemişse, misketi ilk olarak atacak takımın belirlenmesi için oyuncuların yazı tura atmaları gerekir.
Başlama noktası, yazı turayı kazanan takımın herhangi bir oyuncusu tarafından seçilir. Bu oyuncu tarafından, herhangi bir oyuncunun iki ayağı ile içerisinde durabileceği genişlikte ve 35 cm'den daha az ve 50 cm'den daha büyük olmayan bir çember çizilir. Çemberin, her engelden en az 1m uzakta ve oyun alanı sınırlarının (standart olarak ölü petank topu hattının) 1m içerisinde açık yerlerde yapılan yarışmalarda, kullanılmakta olan diğer herhangi bir çemberden en az 2m uzaklıkta çizilmesi gerekir. Organizasyon gerekirse 50 cm ölçüsünde plastik veya metalden yapılmış sabit bir çember de kullanabilir.
Ayakların çembere değmeden bütünüyle çember içerisinde bulunması ve atılan Petank topu yere değinceye kadar, ayakların çember dışına çıkmaması veya çemberin zeminden bütünüyle silinmemesi gerekir. Atış esnasında ayakların ikisi de yere değiyor olmalıdır. Vücudun herhangi bir kısmı, çember dışında yere temas edemez. Bir bacağının alt kısmı bulunmayan oyuncu, sadece tek bacağını çember içerisine koyar.
Atışını tekerlekli sandalyeden yapan oyuncu, tekerlekli sandalyeyi tekerleklerinin birisi dairenin ortasına ve ayak koyacak yeri çember kenarı üzerine gelecek şekilde koymak zorundadır.
Misketin takımın bir oyuncusu tarafından atılması, ilk Petank topunun da bu oyuncu tarafından oynanacağı anlamına gelmez.
Madde 7- Geçerli misket uzaklığı:
Fırlatılan misketin geçerli olabilmesi için aşağıdaki kurallar uygulanır:
(1) Misket ile çemberin en yakın kenarı arasındaki mesafenin;
- minikler için en az 4m ve en çok 8m,
- yıldızlar için en az 5m ve en çok 9m,
- gençler ve büyükler için en az 6m ve en çok 10m olması.
(2) Atış yapılan çember oyun sahasının en yakın kenarından ve her engelden en az 1m içeride-uzakta bulunmalıdır.
(3) Misket bütün engellerden ve oyun sahası çevresinden en az 1m uzaklıkta olmalıdır. Misketin kenar çizgilerden 1m uzakta olması gerekmez.
(4) Misketin, ayakları bütünüyle çember içerisinde bulunan ve dik olarak duran oyuncu tarafından görülmesi gerekir. Anlaşmazlık halinde misketin görülüp görülmediğine hakem karar verir. Hakem kararına itiraz edilemez.
Misket önceki oyun sonunda kaldığı nokta etrafına çizilmiş çemberden fırlatılır. Çember uzaklığının, engele veya oyun sahası kenarına 1m' den daha az olması halinde oyuncu, engelden veya oyun sahası kenarından geçerli uzaklıkta bir çember çizer.
Misketin, aynı takım tarafından birbiri ardına yapılan 3 atıştan sonra, doğru olarak atılamamış olması halinde, atış sırası rakip takıma geçer. Bu halde, 3 atış hakkına sahip bulunan rakip takım isterse çemberi geri çekerek misket atışını kullanabilir.
Daire, bu takım 3 atışında başarılı olmasa bile bundan sonra tekrar geriye alınamaz.
Her halde, ilk 3 atıştan sonra misketi kaybeden takım ilk petank topunu oynar.
Madde 8- Geçerli misket atışı:
Hakem, oyuncu, seyirci, hayvan veya hareketedenherhangi bir şey tarafından durdurulması halinde misket atışı geçerli olmaz ve bu atışın oyuncunun veya takımın hakkı olan 3 atışa dahil edilmeden tekrar edilmesi zorunludur.
Misket ve birinci Petank topunun atılmasından sonra, karşı taraf hala misket yerini tartışma hakkına sahiptir. İtirazın geçerli olması halinde, misket ve Petank topu yeniden atılır.
Karşı taraf oyuncusunun da petank topunu oynamış olması halinde misket geçerlikabuledilir ve bu halde itirazkabuledilmez.
Yeniden atılacak misket ile ilgili olarak, her iki takımın, atışın geçersizliğinikabuletmesi veya hakemin bu şekilde açıklamış olması zorunlu olup, her iki halde de misketin yeniden atılması zorunludur. Başka şekilde devamedenherhangi bir takım misket atışını kaybeder.
Madde 9- Ölü / Geçersiz misket:
Aşağıdaki altı halde misket ölükabuledilir:
(1) Atıldıktan sonra misketin, madde 7'de belirlenmiş sınırlar içerisinde olmaması.
(2) Herhangi bir oyun sonu esnasında misketin, oyun sahasına geri dönse bile, oyun sahası sınırları (standart ölü petank topu hattı) dışına gitmesi. Oyun sahası çizgisi üzerinde bulunan misket oyundadır. Bu durumdaki misket, sınırı bütünüyle geçince ölü olur. Misketin su içerisinde hareket etmesi halinde, su birikintisi alanı oyun dışıdır.
(3) Yerde iken hareketedenmisketin daireden görülmemesi halinde Madde 7 hükümleri uygulanırsa da, bir Petank topu tarafından gizlenmiş olması halinde misket ölü olmaz. Misketin görülmez olup olmadığını takdir etmek için hakem Petank topu yerini geçici olarak değiştirir.
(4) Kaybolan misketin 5 dakikalık arama zamanı içerisinde bulunamaması.
(5) Misket ile atış dairesi arasında ölü zemin bulunması.
Madde 10- Oyun alanındaki engellerin kaldırılması- cezalar:
Herhangi bir oyuncunun, oyun sahası sınırları içerisindeki yerde mevcut bir engeli kaldırması, düzlemesi veya bu engelin yerini değiştirmesi kesinlikle yasaktır. Bununla beraber, misket atmak üzere olan oyuncunun, kendi Petank topu ile 3 defadan daha fazla olmamak üzere zemini denemesine izin verilir. Ayrıca oynamak üzere olan oyuncu veya oyun arkadaşı, atılan son Petank topunun neden olduğu çukuru doldurabilir.
Yukarıdaki kurallara uyulmaması halinde oyunculara aşağıdaki cezalar verilir:
(1) Uyarı.
(2) Atılan veya atılmakta olan petank topunun diskalifiye edilmesi.
(3) Suçlu takımın diskalifiye edilmesi.
(4) Suçta ortaklık halinde her iki takımın diskalifiye edilmesi.
Madde 11- Misketin Gömülmesi veya Hareket etmesi:
Oyun esnasında misketin yapraklar, kağıt parçaları vs ile tamamen engellenmiş olması halinde, bu maddeler kaldırılır.
Yerinin rüzgar etkisiyle veya arazi eğimi nedeniyle değişmesi halinde, duran misket, yerinin önceden işaretlenmiş olması şartıyla eski yerini alır.
Misket yerinin hakem, herhangi bir oyuncu, seyirci, petank topu veya başka bir oyuna ait misket, hayvan veya hareketedenherhangi bir madde tarafından kazaen değiştirilmesi halinde gene yukarıdaki kural uygulanır.
Herhangi bir tartışmanın bertaraf edilmesi için, misketin yeri işaret edilir. Yeri işaret edilmemiş Petank topu veya misket ile ilgili şikayetkabuledilmez.
Madde 12- Diğer oyun sahasına giren misket:
Herhangi bir oyun esnasında, misketin başka bir oyunun oynandığı bir alana kaçması halinde; misket, Madde 9'a tabi bulunmak üzere geçerli olur.
Bu durumda misketi kullanan oyuncular, kendi oyunlarını tamamlamadan önce, diğer sahada oynayan oyuncuların oyunu tamamlamalarını ve sahayı boşaltmalarını bekler.
Madde 13- Misket ölüyse yapılması gerekenler:
Herhangi bir oyun esnasında misketin ölmesi halinde aşağıdaki üç hareketin herhangi birisi uygulanabilir:
(a) Takımların her ikisinde Petank topu bulunması halinde oyunun o eli geçersiz olur.
(b) Takımlardan sadece birisinin elinde oynanmak üzere ayrılmış Petank topu bulunması halinde, bu takım elinde bulunan oynanacak Petank topu kadar puan alır.
(c) Takımlardan her ikisinde de oynanacak Petank topu bulunmaması halinde oyunun o eli geçersiz olur.
Madde 14- Durdurulan misketin yerleştirilmesi:
Kendisine vurulmuş bulunan misketin herhangi bir seyirci veya hakem tarafından durdurulması halinde, misket durduğu yerde kalır.
Kendisine vurulan misketin herhangi bir oyuncu tarafından durdurulması halinde; rakibinin şu üç seçenekten birini tercih edebilir:
(a) Misket yeni konumda bırakılır.
(b) Misket başlangıçtaki yerine alınır.
(c) Sadece oyun sahası içerisinde olmak üzere, misketin başlangıçtaki yeri ile bulunduğu yer arasındaki çizgi üzerine (büyüklerde çember ile misket mesafesi en fazla 20 m, yıldız ve miniklerde 15m olmalıdır) ve oyun devam edecek şekilde konur.
(b) ve (c) bentleri sadece, misket konumunun önceden işaretlenmiş olması halinde uygulanabilir. Konumunun önceden işaret edilmemiş olması durumunda misket bulunduğu yerde kalır.
Kendisine vurulduğunda oyun sahası sınırlarını (ölü Petank topu hattını) aşması ve
geçerli bir yerde durması halinde, misket ölükabuledilir ve Madde 13'de verilmiş bulunan kurallar uygulanır.
Madde 15- Misketin oyun alanı dışına çıkmasından sonra kullanılması:
Misketin, oyun sırasında oyun sınırları dışına kaçması halinde, bir sonraki oyun (el), aşağıdaki şartlara tabi olarak, misket yerini değiştirmeden önceki puandan devam ederek başlatılır (Bakınız Madde 7):
(a) Çember herhangi bir engelden ve oyun sahası sınırından 1 m uzağa çizilir.
(b) Misket geçerli her mesafeye atılır.